Sinds 16 september zijn door heel Iran protesten uitgebroken. In de steden Tehran, Ilan Isfahan, Kermanshah, Mahabad, Saqez, Sanandaj, Sari en Tabriz protesteren Iraniërs tegen het geweld tegen en de discriminatie van Iraanse vrouwen. Deze protesten worden met harde hand neergeslagen, waarbij de overheid honderden mensen arresteert en hen de toegang tot een advocaat of familie ontzegt. Meerdere advocaten werden de afgelopen weken gearresteerd nadat zij probeerden bijstand te verlenen.
Tekst: Lawyers for Lawyers
Aanleiding voor de protesten is de dood van de 22-jarige Mahsa Amini. Amini werd in de hoofdstad Teheran opgepakt door de religieuze politie omdat ze haar hoofddoek niet volgens de strenge voorschriften droeg. Drie dagen naar haar arrestatie overleed zij op 16 september in het ziekenhuis. In de afgelopen vijf jaar hebben de Iraanse autoriteiten meerdere personen – waaronder advocaat Nasrin Sotoudeh – vervolgd, veroordeeld en gedetineerd voor hun vreedzame verzet tegen de verplichte hijabwetten.
Demonstranten voor de Iraanse ambassade in Brussel naar aanleiding van de dood van Mahsa Amini.
Foto: Alexandros Michailidis/Shutterstock.
Arrestaties van advocaten
De Iraanse advocaat Hossein Ahmadiniaz, die al enige tijd in Nederland is gevestigd, volgt de situatie van advocaten in Iran op de voet. “We zien de druk van de autoriteiten op advocaten en de Iraanse ordes toenemen. Het wordt advocaten ontzettend moeilijk gemaakt om gedetineerden bij te staan omdat zij vervolgens zelf worden gearresteerd.” Na het uitbreken van de protesten werd namelijk ook een groot aantal advocaten opgepakt.
Zo zijn bijvoorbeeld Milad Panahipour en Saeed Jalilian op 24 september samen met hun cliënt, activist Hossein Ronagho, gearresteerd in de Evin-rechtbank. Hierna zijn zij overgebracht naar de Evin-gevangenis. Ook advocaat Babak Paknia, die meerdere politieke activisten heeft bijgestaan, is na een arrestatie in zijn eigen huis overgebracht naar de Evin-gevangenis.
De Evin-gevangenis staat bekend om de slechte omstandigheden voor gedetineerden. Doordat veel demonstranten die tijdens de recente protesten zijn gearresteerd naar deze gevangenis worden overgeplaatst, worden de problemen alleen maar groter. Er worden veel meer gevangenen gehouden dan de faciliteiten toestaan, waardoor zij in propvolle accommodaties verblijven met een gebrek aan geschikte bedden.
Het welzijn van een groot aantal gearresteerde advocaten is nog onduidelijk. Al voordat de protesten aanvingen, is Keyvan Samimi gearresteerd en overgebracht naar de Semnan-gevangenis. Daarbij is hem toegang tot alle communicatie ontzegd, inclusief die met zijn advocaat. Over de huidige locatie en het welzijn van de gearresteerde advocaten Golaleh Vatandoost, Roza Etemadansari, Firouzeh Kohordechi en Amir Deghani is tot op heden niets bekend.
Oproep aan de autoriteiten
De arrestatie en detentie van deze advocaten zijn de meest recente incidenten in het aanhoudende optreden tegen advocaten, dat de laatste jaren steeds intensiever is geworden. Advocaten in Iran worden volgens een Speciaal Rapporteur van de Verenigde Naties geconfronteerd met een voortdurend “onvoorspelbare en repressieve omgeving”, en zijn het onderwerp van willekeurige arrestaties, oneerlijke processen en langdurige detentie.
Lawyers for Lawyers heeft samen met de Law Society of England and Wales een statement uitgebracht, waarin de Iraanse autoriteiten worden oproepen de gevangen advocaten vrij te laten, de aanklachten tegen hen in te trekken, zich te houden aan internationale standaarden voor de voorwaarden van detentie en te garanderen dat alle advocaten in Iran hun legitieme juridische functies kunnen uitoefenen zonder intimidatie, hinder of onbehoorlijke tussenkomst.