Na de eerste golf van arrestaties van vreedzame Hirak demonstranten in 2019, vormde een groep Algerijnse advocaten ‘The Collective for the Defense of Hirak Detainees’ om juridische bijstand te verlenen aan degenen die willekeurig werden gearresteerd, vastgehouden en vervolgd. Een aantal van deze advocaten heeft nu te maken met toenemende intimidatie door de autoriteiten. Dit tast hun vermogen om cliënten effectief bij te staan ernstig aan en ontmoedigt Algerijnse advocaten om mensenrechten zaken aan te nemen.
Tekst: Lawyers for Lawyers
Hirak-demonstraties
Nadat in februari 2019 de Algerijnse president Bouteflika zijn kandidaatschap voor een vijfde termijn aankondigde, werd er door heel Algerije vreedzaam gedemonstreerd tegen zijn presidentschap. Na zijn gedwongen aftreden in april dat jaar, zette de Hirak-beweging haar protest voort met als einddoel een fundamentele politieke hervorming.
Een golf van arrestaties volgde. Om deze Hirak-demonstranten bij te staan, vormde een groep Algerijnse advocaten ‘The Collective for the Defense of Hirak Detainees’. Sindsdien krijgen deze advocaten echter ook te maken met toenemende intimidatie, variërend van surveillance en obstructie tot strafrechtelijke vervolging, disciplinaire maatregelen, willekeurige arrestaties en zelfs gevangenisstraffen. Ook werd hen de toegang tot gevangen cliënten beperkt, waardoor zij weden belemmerd in het verlenen van rechtsbijstand.
Gearresteerde advocaten
Een aantal van deze bedreigde advocaten zijn Mohamed Chahid, Abdelkader Chohra, Yacine Khlifi, Said Zahi en Mohamed Amine Bendahmane. Allen hebben te maken gehad met verschillende vormen van intimidatie, mishandeling, disciplinaire maatregelen en juridische vergelding. Zo wordt Mohammed Chahid vervolgd voor verschillende zaken met betrekking tot de ‘openbare veiligheid’ nadat hij een verklaring had ondertekend die opriep tot dialoog en vrijlating van politieke gevangenen. Abdelkader Chohra en Yacine Khlifi werden gedetineerd nadat zij hadden opgeroepen de dood van een gevangene te onderzoeken en politiek gevangenen vrij te laten. Said Zahi werd onderweg naar de rechtszaal mishandeld en bedreigd met een pistool door politieagenten die hem zonder aanhoudingsbevel meenamen.
Impact op de onafhankelijke advocatuur
De invoer van verschillende juridische maatregelen heeft de vervolging van advocaten en mensenrechtenactivisten vergemakkelijkt door hun legitieme werkzaamheden te criminaliseren. Zo is de definitie van terrorisme uitgebreid en is het eenvoudiger geworden om zonder gerechtelijk toezicht namen toe te voegen aan een terrorismelijst. Deze repressieve wetten veroorzaakte een afname van het aantal advocaten in het collectief, dat daalde van 200 in 2019 naar slechts 40 advocaten in 2024.
Deze gebeurtenissen onderstrepen de uitdagingen waarmee advocaten in Algerije worden geconfronteerd bij het uitvoeren van hun professionele werkzaamheden en het uitoefenen van hun vrijheid van meningsuiting.
Internationale acties
Lawyers for Lawyers heeft samen met SHOAA for Human Rights, en The Law Society of England and Wales een statement gepubliceerd waarin we onze bezorgdheid uiten over deze ontwikkelingen. Ook roepen wij de Algerijnse autoriteiten op om Mohamed Chahid vrij te laten, de arbitraire juridische procedures tegen advocaten te stoppen en de veiligheid en onafhankelijkheid van advocaten te waarborgen. Daarnaast dringen wij er bij de autoriteiten op aan om internationale mensenrechtenwetgeving na te leven. Eerder uitte Lawyers for Lawyers haar zorgen over de intimidatie van advocaten in een rapport en mondeling statement bij de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties.
Foto: Abdou Chettah | Pexels.com