Napleiten bij de Opening Gerechtelijk Jaar

Het panel reageeerde op stellingen.

Op 11 september jl. vond de opening van het Gerechtelijk Jaar plaats in het West-Indisch Huis. Het thema was ‘Vertrouwen in de Rechtsstaat’ en ruim honderd advocaten, rechters, raadsheren en officieren van justitie kwamen bijeen om deze feestelijke gelegenheid bij te wonen. Emilie van Rijckevorsel-Teeuwen en Jasper Stek maakten hun publieke debuut als nieuwe deken. 

Tekst:  Sebastian Blom
Foto’s: Meike Kolkmanm

Na een korte inleiding van Emilie van Rijckevorsel ging misdaadjournalist en stem van de populaire podcast Napleiten, Wouter Laumans, samen met strafpleiter Ayse Çimen nader in op de vraag wat de rol van de media is én kan zijn voor het vertrouwen in de rechtsstaat. Laumans legt uit dat met behulp van een begrijpelijke uitleg van de achtergrond van rechtszaken, een breder publiek betrokken raakt bij de rechtsstaat. En met succes: inmiddels stijgt het aantal wekelijkse luisteraars al boven dat van menige late-night talkshow, grapt Laumans.

Çimen, inmiddels terugkerende gast op de podcast, deelde dat zij in het begin van haar carrière terughoudend was in het opzoeken van de media, gelet op haar vertrouwelijkheid als advocaat. Toch heeft zij gemerkt dat openheid helpt voor begrip voor haar beroepsgroep. Het grotere publiek snapt door deze unieke inkijkjes beter hoe het recht werkt en hoe een uitspraak tot stand komt. Dat is, in een tijd waarin de rechtsstaat onder druk staat vanuit de politiek, een groot gewin.

De avond volgde met een paneldiscussie, waarbij naast de eerder genoemde sprekers, ook deken Jasper Stek, Hoofdofficier van Justitie René de Beukelaer, president van de Rechtbank Bart van Meegen en rechterlijk bestuurslid van het Gerechtshof Rose-Marie Boon aansloten, geleid door Bob Arnoldus, voorzitter f.t. van de Jonge Balie.

De meeste stellingen zorgden voor de nodige reuring in de zaal, maar een opvallende collectieve eensgezindheid ontstond toen de vraag naar voren kwam of publieke verontwaardiging op rechterlijke uitspraken zou bewijzen dat de rechtspraak te weinig rekening houdt met de maatschappelijke gevoelens. Een zuivere NEE was te horen onder alle aanwezigen. Toch wierp Rose-Marie Boon de kritische vraag op of uitspraken niet te vaak onbegrijpelijk zijn voor de gewone mens. Verlangt maatschappelijke verontwaardiging niet meer tekst en uitleg vanuit rechters? Van Meegen deelde deze visie en stelde daarnaast dat de rechterlijke macht goed tegenwicht heeft te geven aan roekeloze uitspraken in de media. Hierop haakte Laumans aan door het idee te opperen om een sterk figuur neer te zetten als boegbeeld voor de rechtspraak die uitspraken stellig kan verdedigen in de media, die korte metten maakt met enig gevoel van wantrouwen.

Het panel werd afgesloten met een vraag aan alle deelnemers: “Wat kan ik als eerste doen om mensen te verbinden met de rechtsstaat?” De Beukelaer wijdde enthousiast uit over het voornemen van het Openbaar Ministerie om meer eigen media-content te maken, om burgers en de overige togadragers op de hoogte te brengen van het reilen en zeilen binnen het OM, maar dat dit idee nog onvoldoende van de grond gekomen is. Misschien een idee voor een podcast-tegenhanger genaamd Naspeuren? De deken sloot de avond af met een oproep tot meer samenwerking onder de togadragers. Door de handen ineen te slaan draagt ieder zijn steentje bij om dit grote goed te beschermen.