“Nog nooit in de geschiedenis was het zo gevaarlijk om een Filipijnse mensenrechtenadvocaat te zijn als vandaag de dag”, zegt mr. Angelo Karlo Guillen. Helaas kan hij het weten. De  advocaat, die in 2014 werd beëdigd en werkzaam is in Iloilo-city op het eiland Panay in het midden van de Filipijnen, werd de afgelopen jaren ‘red-tagged’, geschaduwd en overleefde uiteindelijk drie maanden geleden ternauwernood een aanslag op zijn leven.

Tekst: Jan van Vegchel

Guillen is nog herstellende, niet alleen lichamelijk, maar vooral ook mentaal. “Je wordt je opeens bewust van je eigen sterfelijkheid. En het feit dat je als advocaat zo maar opeens slachtoffer kunt worden van eenzelfde mensenrechtenschending als de cliënten die je normaliter bijstaat.”

Vermoorde advocaten

De 33-jarige advocaat overleefde de aanslag. Helaas hadden de afgelopen vijf jaar sommige van zijn collega’s minder geluk. Onder het bewind van president Rodrigo Duterte zijn minstens 35 advocaten vermoord, meestal door aanvallers die onbekend zijn gebleven en nooit zijn vervolgd.

Duterte raakte internationaal bekend om zijn ‘war on drugs’. Die leidde tot een ongekend aantal buitengerechtelijke executies van vaak arme en meestal onschuldige burgers. Maar tegelijkertijd voert het Filipijnse leger een strijd tegen de verboden communistische partij en haar gewapende guerrilla-tak NPA. Die strijd speelt zich vooral af in de dicht beboste gebieden van de Filipijnen, zoals op het eiland Panay, en kost het leven aan veel burgers, vaak leden van inheemse stammen. Regelmatig leiden die militaire acties ook tot arrestaties van burgers. Via de plaatselijk kerk en soms de lokale media komen die slachtoffers terecht bij Guillen en zijn collega’s.

Aanslag

Guillens betrokkenheid bij dit soort zaken is niet zonder gevolgen. “In december 2018, maart 2019 en opnieuw in maart 2021 verschenen opeens posters in de stad met mijn naam en foto en de vermelding dat ik mensen zou werven voor de guerrilla’s. Die vorm van ‘red-tagging’ is ondertussen gangbaar in de Filipijnen. Het creëert een atmosfeer waarin je bent vogelvrij verklaard.”

Vervolgens ging het van kwaad tot erger. “Sinds februari 2020 werd ik gevolgd door ‘stillen’, ze hingen rond bij mijn kantoor, kwamen achter me aan op weg naar de rechtbank en stonden even later weer in de buurt van mijn huis. Dat geeft een heel eng gevoel. Je weet dan dat er iets in de lucht hangt.”

En inderdaad. “Op 3 maart, ’s avonds laat op weg naar huis, kwamen er opeens twee mannen op mij af. Ik voelde onmiddellijk nattigheid en rende weg. Maar ze kregen me te pakken, ik viel en ze trapten tegen mijn hoofd, nek en schouders. Opeens voelde ik iets heel hards inslaan in mijn hoofd. Ze sloegen vervolgens op de vlucht. Gelukkig was er snel hulp ter plaatse en werd ik naar het ziekenhuis gebracht. Daar bleek dat er een schroevendraaier in mijn hoofd zat. Een paar centimeters naar links of rechts of dieper in mijn hoofd en het zou fataal zijn geweest.”

Lees het hele interview met Angelo Karlo Guillen op: https://lawyersforlawyers.org/filipino-lawyer-angelo-karlo-guillen-human-rights-is-a-very-dangerous-field/